Απεχθανόμαστε τον πρώτο ενικό και στον γραπτό και στον προφορικό μας λόγο. «Αποκάλυψα», «δικαιώθηκα», «το είχα γράψει», «θυμάστε που το είχα πει», «πιστεύω», «θεωρώ» και τα συναφή αναφορικά με τον πρώτο ενικό Τον απορρίπτουμε μετά βδελυγμίας. Και να μας συμπαθείτε, όσοι διαφωνείτε!
Προτιμούμε σαφώς και συνεπώς τον πληθυντικό ευγενείας. Θεωρούμε πως έτσι σεβόμαστε περισσότερο όσους μάς διαβάζουν κι μάς ακούν. Δικαίωμα μας. Τι λέτε; Δίχως τούτο να σημαίνει, πως απορρίπτουμε κι όσους επιμένουν στον πρώτο ενικό.. Κι αυτών δικαίωμα είναι. Αναφαίρετο. Έτσι;
Επίσης δε μας αρέσει ο πρώτος πληθυντικός τις αναφορές του ρεπορτάζ των ομάδων. «Δεν παίξαμε καλά», «Μας περιμένει δύσκολο πρόγραμμα», «Μας απωθεί κι ο χαρακτηρισμός «ρεπόρτερ του Ολυμπιακού ή του ΠΑΟΚ ή της ΑΕΚ ή του Άρη». Αναδύει μία εξάρτηση – όχι απαραίτητα μισθολογική, εξηγούμαστε για να μην παρεξηγούμαστε – του δημοσιογράφου με την ομάδα. και τούτο μειώνει την, κατά την πάντα ταπεινή μας άποψη, ορθότητα του ρεπορτάζ. Και σε αυτήν τη περίπτωση προτιμούμε σαφώς και συνεπώς τον πληθυντικό ευγενείας. Θεωρούμε πως κι έτσι σεβόμαστε περισσότερο όσους μάς διαβάζουν κι μάς ακούν. Δικαίωμα μας…
Κι εδώ προσέξτε παρακαλούμε. Δεν είμαστε δα κι ο… Πάπας. Δε έχουμε το αλάθητο. Με το δικό μας το μυαλό ξεκινούμε αυτές τις σκέψεις. Καταλήγουμε σε πράξεις. Δεν αφορίζουμε κιόλας όσους πράττουν τα αντίθετα. Είπαμε: Δικαίωμα τους. Και δη αναφαίρετο.
Δεν πρόκειται πάντως, για περίπτωση «περί ορέξεως κολοκυθόπιτα». Όχι, δεν είναι έτσι. Είναι θέμα καθαρά συνειδησιακής επιλογής. Είναι και θέμα γενεάς. Στις δικές μας γενεές δεν έφθανε χειρόγραφο μας στα χέρια του αρχισυντάκτη με αναφορές πρώτου ενικού του συντάκτη για τον εαυτόν του και πρώτου πληθυντικού για την ομάδα με της οποία το ρεπορτάζ ήταν επιφορτισμένος. Ήταν καίρια η παρέμβαση του διορθωτή (είδος εν ανεπαρκεία σήμερα στο Τύπο), για να μη γίνει πεταχθεί – κομμένο σε κομφετί, στο καλάθι των άχρηστων από τον αρχισυντάκτη.
Κλείνοντας, οφείλουμε να τονίσουμε πως πλέον, αυτός κι ο γραπτός κι ο προφορικός λόγο σήμερα έχει απόσταση μετρημένης σε παρασάγγες από εκείνο του χθες. Κατά κανόνα τουλάχιστον. Για να μην αδικήσουμε ορισμένες φωτεινές εξαιρέσεις. Να είμαστε – το προσπαθούμε, ειλικρινά – δίκαιοι…
ΑΡΙΣ ΝΙΚΟΛΑΚΗΣ
