Ημέρα μνήμης η σημερινή, 49 χρόνια από την εξέγερση του Πολυτεχνείου και με την ευκαιρία, ας μεγαλώσουμε λίγο -και χρονολογικά- την εικόνα του 1973 και ας θυμηθούμε λίγο και τα ποδοσφαιρικά της εποχής κατά την οποία η χώρα είχε μπει στον «γύψο». Για να μην ξεχνάμε.
Η δικτατορία των συνταγματαρχών, που λέτε, εργαλειοποίησε το ποδόσφαιρο. Σαν δικτατορία που σέβεται τον εαυτό της. Ο «ανώδυνος» χώρος της μπάλας ήταν ό,τι έπρεπε για ν’ αποσπάσει τους Ελληνες από άλλες δραστηριότητες και στην πράξη αυτό εκφράστηκε μ’ ένα ανεπανάληπτο «αποφασίζομεν και διατάσσομεν». Το καθεστώς, προεξέχοντος του πανίσχυρου γ.γ.Α., Κωνσταντίνου Ασλανίδη (ο Αθλητισμός είχε μετατραπεί σε τιμάριό του), επενέβαινε κι εκτόξευε ή χαντάκωνε σωματεία κατά το δοκούν, τοποθετούσε «γαλονάδες» στις ομάδες, καθόριζε μεταγραφές στους μεγάλους συλλόγους. Με αφορμή, λοιπόν, τη μαύρη επέτειο, παραθέτουμε ορισμένες ενδεικτικές ιστορίες.
ΑΝΑΠΛΑΣΗ
Σύμφωνα μ’ ένα χουντικό νομοθέτημα: σ’ έναν νομό έπρεπε να υπάρχει μονάχα μία ομάδα στη Β’ Εθνική, η δε εκπρόσωπος της πρωτεύουσάς του δεν θα μπορούσε να παίζει σε χαμηλότερη κατηγορία από τους συλλόγους των υπολοίπων πόλεων. Ετσι, η δικατορία διέλυσε -προς όφελος της ΑΕΛ- την Ανάπλαση Τυρνάβου (Β’ Εθνική το 1967).
ΚΥΝΗΓΗΤΟ
Τι γινόταν όταν μία πρωτεύουσα νομού είχε δύο ομάδες; Την πλήρωνε η σεσημασμένη, η πιο αριστερή. Αυτό συνέβη στο Ηράκλειο. Υποβίβασε η Χούντα τον Εργοτέλη, με το… αμαρτωλό παρελθόν (συναυλία Μίκη Θεοδωράκη στο Μαρτινέγκο) και διατήρησε στη Β’ Εθνική τον ΟΦΗ, με αρκετούς «κιτρινόμαυρους» παίκτες, με κορυφαίο τον -μακαρίτη, πια- Δημήτρη Παπαδόπουλο, να μεταγράφονται ετσιθελικά στον «Ομιλο».
ΔΙΑΛΥΣΕΙΣ
Για να υπάρχει μία ομάδα σε κάθε πρωτεύουσα νομού, η Χούντα προσπάθησε να επιβάλει συγχωνεύσεις. Στην Τρίπολη, όμως, ο Αστέρας αρνήθηκε και διαλύθηκε, με τον Παναρκαδικό να παίρνει τα σκήπτρα στην πόλη. Αλλο αν πολύ αργότερα οι «κιτρινομπλέ» επανήλθαν δριμύτεροι, παίζοντας μέχρι και σήμερα στη Super League.
ΣΥΓΧΩΝΕΥΣΕΙΣ
Στην Ξάνθη, το έδαφος για συγχώνευση αποδείχτηκε σαφώς πιο πρόσφορο. Υπό την αιγίδα ενός υψηλόβαθμου στρατιωτικού (για χούντα μιλάμε), του Μαυραγάνη, το 1967 η Ασπίδα και ο Ορφέας ήρθαν εις σάρκαν μία: ΑΟ Ξάνθη. Ασπίδα και Ορφέας στα χρόνια της μεταπολίτευσης επανιδρύθηκαν, αλλά ο ΑΟΞ είχε εδραιωθεί πλέον ως η μεγάλη ομάδα της πόλης. Οσον αφορά στις μικρές ομάδες του Λεκανοπεδίου, χαρακτηριστική είναι η εμπειρία της Νέας Ιωνίας. Η δικτατορία επέβαλε τη συγχώνευση της Σαφράμπολης με την Καλογρέζα. Και λέγεται ότι επειδή εκείνη την ώρα μπήκε στο γραφείο του Ασλανίδη ένας βαθμοφόρος της Αεροπορίας, ο γ.γ.Α. Αποφάσισε να δώσει στο νέο σωματείο το όνομα Ικαρος!
ΕΠΙΤΡΟΠΟΙ
Σε όλες τις ομάδες φυτεύονταν στρατιωτικοί επίτροποι. Στον Ολυμπιακό, για παράδειγμα, ήταν ένας συνταγματάρχης Παπασποστόλου. Μια φορά, ο αείμνηστος Βασίλης Μποτίνος τού έριξε σφαλιάρα, μη γνωρίζοντας ποιος είναι, όταν ο Παπαποστόλου τον απείλησε μες στ’ αποδυτήρια ότι θα τον… τελειώσει. Έκτοτε ο Παπαποστόλου τον έβαλε στην μπούκα. Όπως είχε διηγηθεί ο Μποτίνος: «Περνούσε κάθε τόσο έξω από το σπίτι μου και απειλούσε τους γονείς μου, την μάνα και τον πατέρα μου. Τους έλεγε ”…τον γιο σου τον νταή θα τον περάσω στρατοδικείο”. Έκλαιγε η μάνα μου και εγώ δεν γνώριζα τίποτα… Μέχρι που κάποια στιγμή μού το είπαν οι γείτονες, μου είπαν πως έρχεται ένας στρατιωτικός με δύο ΛΟΚατζήδες σε ένα τζιπ και απειλεί τους δικούς σου».
ΑΝΕΠΙΘΥΜΗΤΟΙ
Το καθεστώς δεν κυνήγησε μόνον ομάδες, αλλά και πρόσωπα. Θρυλική είναι η ιστορία του Ουγγρου Μάρτον Μπούκοβι, ενός προπονητή που λατρεύτηκε από τους οπαδούς του Ολυμπιακού. Φέρεται να έφυγε νύχτα από την Ελλάδα επειδή ήταν κομμουνιστής και η δικτατορία έκανε το παν προκειμένου να τον εξαναγκάσει σε φυγή από την πειραϊκή ομάδα.
ΜΕΤΑΓΡΑΦΕΣ
Η Χούντα κανόνιζε και πηγαινέλα παικτών, προσπαθώντας να κρατήσει κάποιες ισορροπίες με τις μεγάλες ομάδες. Και φάνηκε από τη… μεταγραφική πολιτική της. Αυτή, η δικατορία, πήγε τον Τάκη Συνετόπουλο από τον Ολυμπιακό Βόλου στον Πειραιά, αλλά και η δικτατορία ήταν που μετέθεσε τον Γιώργο Κούδα -όταν υπηρετούσε στο λιμενικό- στη Θεσσαλονίκη, για να μη μετακινηθεί τελικά από τον ΠΑΟΚ.
ΠΑΣΑΡΕΛΑ ΣΤΑ ΓΗΠΕΔΑ
Σ’ ένα ντέρμπι «αιωνίων» στη Λεωφόρο, ο εκ των αρχιπραξικοπηματιών, Στυλιανός Παττακός, καθόταν στα επίσημα και κάλεσε κοντά του τον Γιώργο Σιδέρη για συστάσεις να παίζει πιο ήρεμα! Δεν σύχναζε, βέβαια, μόνον ο Παττακός στα επίσημα. Ιστορικό έχει μείνει το ενσταντανέ, μετά το τέλος του αγώνα Παναθηναϊκός-Ερυθρός Αστέρας, με την σέξι (πρώην μοντέλο) Ντέλα Ρουφογάλη -σύζυγος του χουντικού αξιωματικού υπουργού, Μιχάλη Ρουφογάλη- να χαιρετά με το χέρι σηκωμένο αλά… Πάολο Ντι Κάνιο.
KOMMOYNIΣΤΑΙ!
Ο Θερμαϊκός, η ομάδα του συνδικάτου των σιδηροδρομικών της Θεσσαλονίκης, που τη σεζόν 1960-61 είχε παίξει στην Α’ Εθνική, πολεμήθηκε από τη Χούντα επειδή το όνομά της παρέπεμπε στις… Λοκομοτίβ του υπαρκτού σοσιαλισμού!
Στίλπων Φραγκούλης
- #Πολυτεχνείο
