Δέσμιοι στη φυλακή του «Εγώ»

Περί ηγετών και αντιπαλότητας στον αθλητισμό.

Η απόλυτη αθλητική μεταφορά. Οι αρχές του εβδομήντα μπορεί να μην ήταν το αποκορύφωμα του Ψυχρού Πολέμου, αλλά η ατμόσφαιρα μεταξύ των δύο υπερδυνάμεων ήταν ακόμα… Σιβηρία. Ο σκληρά αντικομμουνιστής Ρίτσαρντ Νίξον ήταν στον Λευκό Οίκο, ο Μπρέζνιεφ στο Κρεμλίνο και η κούρσα των εξοπλισμών ήταν σε τρομακτική ροή. Και μετά ήταν το σκάκι. Η σοβιετική κυριαρχία στο πιο εγκεφαλικό παιχνίδι του κόσμου απειλήθηκε ξαφνικά από τον Μπόμπι Φίσερ, έναν βαθιά εκκεντρικό 29χρονο από το Σικάγο που το 1972 έγινε ο πρώτος παίκτης εκτός Σοβιετικής Ένωσης ικανός για να διεκδικήσει τον του παγκόσμιου πρωταθλητή στο σκάκι. Κάτοχος ήταν ο Μπόρις Σπάσκι. Ο Φίσερ σχεδόν αρνήθηκε να ταξιδέψει στην Ισλανδία, μέχρι που τηλεφώνησε ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Χένρι Κίσινγκερ και έκανε έκκληση στον πατριωτισμό του. «Επιλέχθηκα για να διδάξω στους Ρώσους λίγη ταπεινοφροσύνη», δήλωσε ο Φίσερ. Ο μυστηριώδης Αμερικάνος δεν υπερασπίστηκε ποτέ τον τίτλο του. Προσπάθησαν μετά από χρόνια να τον φέρουν σε επαφή με τον Σπάσκι για να ζωγραφίσουν μια φιλία που αναδεικνύει την ευγενή άμιλλα του αθλητισμού, αλλά μάταια. Υπάρχει μια πολύ λεπτή γραμμή μεταξύ αγάπης και μίσους. Πουθενά δεν είναι πιο ξεκάθαρο αυτό στον αθλητισμό. Η φιλία πάει περίπατο. Ούτε στα βαθιά γεράματα. Δεν παίζουν και… ξύλο, αλλά η δόξα είναι μόνο για έναν. Ο εγωισμός δεν επιτρέπει πολλά. Η ιστορία του Λουτζ Λονγκ, του Γερμανού πρωταθλητή και της φιλίας του με τον μυθικό Τζέσε Οουενς στους Ολυμπιακούς του 1936 είναι για ταινία. Πλημμυρισμένος από αθλητικά ταλέντα παγκόσμιας κλάσης, υψηλές προσωπικότητες και αδίστακτους ανταγωνιστές, ο κόσμος είναι γεμάτος αγώνες για την αναζήτηση του μεγαλείου. Οι αντιπαλότητες ανέκαθεν ενθουσίαζαν τους φιλάθλους και γέμισαν άσβεστο πάθος και μίσος τον κόσμο. Μα πως μπορώ να γίνω φίλος με τον αντίπαλό μου όταν παίζεται ένας τίτλος; Αυτά είναι μόνο για ερασιτέχνες, θα πει ένας επαγγελματίας. Εδώ για μπάσκετ πάμε σε μια ρακέτα της γειτονιάς και ο ένας από τους δυο είναι τόσο ανταγωνιστικός που χαλάει και παιδική φιλία. Μπορεί στον αθλητισμό να γίνει διαφορετικά;
Η αντιπαλότητα έχει γεννήσει και έχει συντηρήσει ολόκληρο τον κόσμο και ζει την ανθρωπότητα. Μα πως το είχε πει ο Γάλλος ποιητής, Πολ Βαλερί; Το «εγώ» είναι μισητό. Εννοείται, το «εγώ» των άλλων…